Białaczka, inaczej „leukemia”, często także nazywana jest rakiem krwi. Niesłusznie, bowiem nie każdy rak krwi, to białaczka. A skąd wzięła się ta nazwa? Wywodzi się od białawego koloru krwi pacjenta z ostrą odmianą tej choroby. Charakteryzuje się nadmiernym i nieprawidłowym rozrostem białych krwinek. Efektem jest pojawienie się we krwi, szpiku, oraz narządach wewnętrznych dużej ilości niedojrzałych leukocytów i częściej występuje u mężczyzn (3:2). Niepokojący jest fakt, że na przestrzeni ostatnich 30 lat liczba nowych przypadków wyraźnie się zwiększyła.
Najczęściej występuje przewlekła białaczka limfocytowa, która (zaraz obok białaczki szpikowej) jest także typowym nowotworem wieku dorosłego. Natomiast ostra białaczka limfoblastyczna ALL jest najczęstszym nowotworem złośliwym u osób poniżej 20 roku życia. Z kolei ostre białaczki szpikowe to grupa zróżnicowanych chorób nowotworowych krwi o ostrym przebiegu, gdzie śmierć bez leczenia może nastąpić nawet w ciągu kilku dni. Tutaj dochodzi do nadprodukcji komórek, zahamowania ich dojrzewania i różnicowania. Obecne metody leczenia powodują remisję nawet u 80% chorych na ostre białaczki. Nie oznacza to całkowitego wyleczenia, lecz ustąpienie objawów, jednak u pewnej grupy chorych udaje się nawet doprowadzić do całkowitego wyleczenia (szczególnie u dzieci).
Wszystko zaczęło się we Lwowie
Ojcem transplantologii szpiku jest profesor Jan Rosenbush (Raszka), który jako pierwszy na świecie podjął próby przeszczepienia szpiku na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w 1938. Zainspirowała go możliwość podawania leków bezpośrednio do szpiku. Stwierdził, że białaczkę, będącą chorobą szpiku, należy leczyć zdrowym szpikiem, podanym doszpikowo. Początkowo próbowano tego na królikach. Miejscem pobrania szpiku był mostek, a Biorca i Dawca w trakcie zabiegu leżeli równolegle na dwóch stołach.
Dopiero w 1953 roku okazało się, że bez kondycjonowania pacjenta (procedura przygotowawcza, celem której jest całkowite lub częściowe niszczenie układu krwiotwórczego pacjenta, osłabienie układu odpornościowego po to, aby organizm Biorcy był gotowym do przyjęcia przeszczepionego nowego i zdrowego szpiku) powodzenie przeszczepu nie jest możliwe. Dokonał tego profesor Edward Donnall Thomas, który stwierdził, że aby przeszczepienie szpiku powiodło się, to należy najpierw zniszczyć dotychczasowy proces tworzenia się krwi w organizmie, a aparatura, którą stworzył do kondycjonowania, miała napromieniać całe ciało człowieka. Pierwsze próby profesor Thomas przeprowadził na psach. A to dopiero początek wielu innych odkryć, takich jak komórka macierzysta, prowadzących do transplantologii, jaką mamy obecnie. Historię medycyny tworzyli wyjątkowi ludzie oraz wydarzenia, które wpłynęły na losy świata – w tym także medycznego. Rozwój transplantologii i dawstwa szpiku jest efektem wieloletniej pracy wielu wybitnych specjalistów, bezprecedensowych odkryć oraz licznych - podjętych w XX wieku - prób.
W tych liczbach drzemie …życie
Na świecie, we wszystkich bazach DKMS w tym momencie zarejestrowanych jest 10 443 840 osób i aż 89 126 z nich podarowało szansę na życie. Fundacja DKMS działa w Polsce od 2008 roku jako niezależna organizacja non-profit. Posiada status Organizacji Pożytku Publicznego oraz Ośrodka Dawców Szpiku w oparciu o decyzję Ministra Zdrowia. W ciągu ponad 11 lat Fundacja zarejestrowała w Polsce 1 749 332 potencjalnych Dawców, co plasuje Polskę na trzecim miejscu w Europie i 5 miejscu na świecie pod względem liczby zarejestrowanych dawców.
To tylko trzy kroki
Dawcą może zostać niemalże każdy. Podstawowe kryteria są proste: trzeba być ogólnie zdrowym, pomiędzy 18 a 55 rokiem życia, a nasz wskaźnik masy ciała BMI nie może przekraczać 40. Wiedząc o tym, postanowiliśmy zrobić coś dobrego wspólnie, bo nic nas to nie kosztuje, a możemy podarować komuś nadzieję, i przede wszystkim życie! Urządziliśmy w Hotelu Europeum Dzień Dawcy Szpiku (z zachowaniem dystansu i trzymając kciuki za wszystkich walczących z tą straszną chorobą, zapisaliśmy się do bazy dawców, do czego zachęcamy również Was. Jest to proste i zajmuje tylko chwilkę. O wszystkich szczegółach możecie przeczytać tutaj: https://www.dkms.pl/pl/zostan-dawca.
Pamiętajmy, że to „radość, którą daje pomaganie cierpiącym jest Mocą, która ich leczy (Dorota Terakowska)”.
